Қазақстан Халық партиясының парламенттік фракциясы «Салық төлеушілер мен бухгалтерлер қауымдастығы» қоғамдық бірлестігімен бірлесе отырып, әкімшілік айыппұлды қолдану тиімділігі, оның ел экономикасына әсері, теңсіздіктің салдары мәселелеріне арналған дөңгелек үстел өткізді. Шараға мәжілісмендер, бизнес-қауымдастықтар мен мемлекеттік бақылаушы органдардың өкілдері қатысты.
ҚХП фракциясының жетекшісі, Мәжіліс депутаты Магеррам Магеррамов айтуынша, айыппұлдың пропорционалдылығы мәселесі отандық кәсіпкерлік үшін аса маңызды. Бір жағынан құқықтық тәртіп болуы керек, екінші жағынан ол тек жазалаушы жүйеге айналмауы тиіс.
«Бүгінгі дөңгелек үстелдің қорытындысы бойынша біз әзірлеген ұсыныстар ескеріледі деп сенемін. Соның ішінде заңнамалық деңгейде», - деп атап өтті депутат.
Жалпы бұл салада қордаланған мәселелер көп. Бірлестік өкілдері шектен тыс бюрократия орнатып, өздеріне қойылған талаптарды іс жүзінде дұрыс орындамауы, сыбайлас жемқорлықтың артуы және тексеруші органдар тарапынан өкілеттіктерін теріс пайдалану мүмкіндігі және тағы да басқа. Осы ретте «Қарағанды облысының құрылыс салушылар қауымдастығының» президенті Төлеген Әшімов қаншама құрылыс компаниясының «мәмілелерді алып тастаған соң» банкротқа ұшырап жатқанын айтты. Мысалы, компания материалды сатып алды, оның құнын төледі, бірақ жеткізушінің салықты аз төлегені анықталады. Осындай жағдайда сатып алушы да жазаланып, айыппұл төлейді. Ал сатып алу үшін қомақты сома жұмсалатынын ескерсек, кәсіпкерге қарызды өсімпұлсыз және басқа да қосымша төлемдерсіз төлеу үшін кәсіпорынды банкротқа ұшыратып, еңбек ұжымын жұмыстан шығарып жіберу оңайырақ. Шын мәніне келсек, бұл ретте құрылысшылар мемлекеттік органдардың қателіктері үшін ақша төлейді.
«Мәмілелерді мемлекеттік органдардың тіркеуінен өткен кәсіпорындар жүзеге асырады. Құрылысшылар әдетте қолма-қол ақшасыз жұмыс істейді. Бұл жеткізушілердің барлық тиісті лицензиялары бар екенін білдіреді. Яғни, біз үшінші тұлғалардың салық міндеттемелеріне жауаптымыз», - деп нақтылады Әшімов.
«Бөлшек сауда және қоғамдық тамақтану қауымдастығы» РҚБ-ның мәліметінше, азық-түлік саласындағы тексерулер бұдан да сорақы.
«Біз санитарлық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының санитарлық террорына жиі ұшыраймыз. Мәселен, 1-бөлімдегі 425-бапты қолдану бойынша негативті жазалау тәжірибесін бизнес-қоғамдастық бес жылдан бері талқылап келеді. Алайда әлі күнге күнге дейін бұл мәселе шешімін таппай келеді», - деп атап өтті Қауымдастықтың вице-президенті Марина Лаптева.
Мәселе халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы заңнаманы, сондай-ақ адам денсаулығына зиян келтірмейтін гигиеналық нормаларды бұзу туралы болып отыр. Алты жыл бұрын осы профилактикалық стандарт бойынша барлық айыппұлдар біріздендіріліп, 840 мың теңгеге дейін ұлғайтылған болатын. Бүгінде кәсіпкерлер осы соманы әрбір ұсақ-түйек үшін төлеуге мәжбүр. Атап айтқанда, қызметкерлерге арналған қосымша шкафтың болмауы, төбедегі сылақта пайда болған жарықтар үшін, плиткадағы чиптер және т.б.
«Жаза мен құқық бұзу дәрежесінің арасында диспропорция бар. Мұндай жағдайда кәсіпкерге айыппұл төлеуден гөрі пара беру оңайырақ екені түсінікті. Ал бұл – сыбайлас жемқорлық әрекеті», - деді Лаптаева.
Дөңгелек үстел барысындағы ұзақ талқылаудан соң қатысушылар қорытынды ұсыныстарын айтты. Іс-шараның модераторы, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты Ирина Смирнова жиналған мемлекеттік органдардың өкілдері жиында айтылған проблемаларды назарға алып, оларды шешуге өз үлестерін қосады деп үміттенетінін жеткізді.
@halyk_partiyasy
